U Elektroprivredi Crne Gore apsolutno su zadovoljni prethodnom godinom i kada su u pitanju postignuti proizvodni rezultati i kada se radi o obimu i dinamici realizacije planiranih remontnih i investicionih planova. U razgovoru za list »Elektroprivreda« direktor FC »Proizvodnja« i v.d. direktora TE »Pljevlja«, Luka Jovanović, istakao je da su remonti u sve tri elektrane, koje posluju u sastavu EPCG, realizovani na nivou planiranih godišnjih aktivnosti i, u velikom obimu, u planiranim rokovima, zahvaljujući pravovremenoj i stručnoj pomoći ostalih segmenata EPCG, kako menadžmenta, tako i djelova Društva, prvenstveno Direkcije za nabavku.
– Proizvodni plan EPCG za 2019. godinu ispunjen je 100,7 odsto i to: HE »Perućica« 103,5 odsto, HE »Piva« 88,7 odsto i TE »Pljevlja« 105,6 odsto, rekao je Jovanović listu »Elektroprivreda«.
HE »Perućica« isporučila 951.9 MWh energije
– Za HE “Perućica” 2019. godina je bila veoma uspješna, kako sa aspekta ostvarenja Plana proizvodnje tako i sa aspekta ostvarenja remontnih radova i kapitalnih investicija. Naša najstarija velika hidroelektrana crnogorskom elektroenergetskom sistemu, tokom 2019.godine, isporučila je 951.968 MWh energije odnosno 3,47 odsto više od plana, kaže Jovanović. Precizira da je, u skladu sa Elektroenergetskim bilansom Crne Gore te usaglašenim planom sa NDC i Direkcijom za trgovinu energijom EPCG, remont većine objekata i postrojenja HE »Perućica« obavljen u periodu 28.07. – 30.08.2019.godine, za vrijeme totalne obustave.
– Po Planu remonta i raspoložive snage HE „Perućica“ za 2019. godinu dio poslova urađen je tokom mjeseca maja: remont transformatora 125 MVA (06.-17.05.2019.) kao i i pripadajućih polja 220, 110 i 10,5kV. U junu je obavljeno termovizijsko ispitivanje postrojenja elektrane, zamjena 0,4 i 10 kV kabla duž cjevovoda, uzimanje uzoraka ulja iz mjernih transformatora u DV poljima, ispitivanje na terenu parcijalnih pražnjenja strujnih i naponskih mjernih transformatora 110 i 220 kV akustičnom metodom, remont mašinske i elektro opreme na zatvaračnicama dovodnog sistema Vrtac, Slano i Krupac, mjerenje parametara i čišćenje AKU baterija 220 VDC.
U julu je urađen remont RP 110kV – sekcije „A“ i “B” (opreme DV polja i sabirničkih i izlaznih rastavljača sekcije RP 110 kV); odrađeni radovi na demontaži servomotora igle 3A i pripadajuće opreme po Planu remonta zbog zamjene čaure, radovi na AKZ portalnih nosača u razvodnom postrojenju.
Nakon totalne obustave, u septembru je urađen remont DV polja110KV Danilovgrad; montaža, ispitivanje i puštanje u rad novih električnih zaštita DV polja Trebinje 220 kV, remont trafostanice 220/110 kV, remont DV 220kV Podgorica – Perućica; remont DV 220 kV Trebinje i sabirničkih rastavljača RP 220 kV (23.09. – 27.09.), sanacija klipa servomotora kuglastog zatvarača 6B.
Jovanović kaže da je jedan dio planiranih poslova još u toku kao što su bravarski radovi na mašinskoj hali (zamjena i sanacija postojeće dotrajale bravarije). Podešavanje sistema turbinske regulacije odloženo je za naredni period zbog hidrološke situacije, a što se tiče planiranih poslova isporuke i ugradnje blok-transformatora T1-T5, tu je izabran najpovoljniji ponuđač opreme, firma Končar DST i Electro team.
Treba istaći da su se svi poslovi obavljali u skladu sa Zakonom o zaštiti i zdravlju na radu, Pravilnikom o mjerama zaštite na radnom mjestu i Uputstvom za bezbjedan rad u elektroenergetskim objektima.
Jovanović navodi da je, od kapitalnih investicija predviđenih PJN 2019, urađena sanacija leptirastog zatvarača i cjevovoda na zatvaračnici Povija, zatim revitalizacija generatora G5 i G7, „obiman i izuzetno zahtjevan posao koji je, uz podršku HE Perućica, izvela firma „ATB Sever“ Subotica u perodu jul – novembar. Kapitalna investicija obuhvatila je, pored ostalog, premotavanje sa preizolacijom polova rotora i zaklinjavanje namotaja statora kao i niz drugih zahvata, precizira on. Takođe i izrada i montaža čeličnog cjevovoda Grabovik, rekonstrukcija krana 20t u Skladištu ,isporuka i montaža električnih zaštita DV TB 220 kV, revitalizacija malih hidroelektrana:
– Što se tiče mHE-a u vlasništvu EPCG-a, radi se na izradi idejnog projekta. Do sada je urađen Konačni izvještaj o postojećem stanju svih pet malih hidroelektrana (mHE) koji sadrži i predloge o neophodnim ispitivanjima, sa programima mjera potrebnih za rekonstrukciju mHE. Jovanović dodaje da je u narednom periodu planirano uraditi slijedeće:
– Zajednički tim EPCG-a i CEDIS-a već radi na razdvajanju opreme i imovine u samim elektranama; radi se na izradi Elaborata eksproprijacije ili parcelizacije zavisno da li se radi o privatnom ili državnom vlasništvu. Tražili smo i dobili od CEDIS-a ovjerene “Uslove za izradu tehničke dokumentacije za priključenje na distributivni sistem” rekonstruisanih mHE-a; izabran je revizor idejnog projekta “Izrada projektne dokumentacije za rekonstrukciju mHE” kako bi se uporedo radio i projekat i njegova revizija. Što se tiče izgradnje transformatorskih kada bloka transformatora T1-T7, uljne jame i uljne kanalizacije, prema Jovanovićevim riječima, do sada je urađen Glavni projekat uljnih kada i sabirne jame, dobijen Izvještaj o njegovoj reviziji i na kraju objavljen tender za izvođača radova i eksterni nadzor.
U HE “Piva” počela druga faza modernizacije
Protekla godina u HE “Piva” je bila godina velikih remontnih zahvata, kako sa stanovišta kapitalnog remonta agregata A2, tako i zbog početka druge faze modernizacije postrojenja, koja obuhvata zamjenu postrojenja sistema sopstvene potrošnje elektrane i zamjenu hidromašinske opreme i sistema upravljanja.
– U uslovima navedenog velikog obima radova i slabije hidrološke situacije tokom prvog dijela godine, za HE Piva se možemo pohvaliti dobrim proizvodnim rezultatima koji su realizovani na nivou od oko 88,7% od planirane godišnje proizvodnje, ističe Luka Jovanović. Ako je suditi na osnovu radova koji su izvršeni u prethodnoj godini i radova koji su planirani u nastupajućoj godini, može se konstatovati da će HE “Piva” pored svog primarnog cilja (proizvodnja električne energije) biti i jedno veliko gradilište, precizira.
Tu se, u prvom redu, misli na kapitalni remont agregata A2, na veliki obim posla, od kojeg je završeno 90 odsto:
– Svi elementi, koji su predmet ugovora su reparirani ili novoizrađeni i svi potencijalni nedostaci koji su primjećeni tokom realizacije su otklonjeni. Očekujemo završetak montažnih radova i stavljanje u pogon agregata. Napomenuo bih da se radovi u sklopu ugovora o kapitalnom remontu A2 preklapaju sa radovima na rekonstrukciji i modernizaciji elektrane, tako da su i u dijelu funkcionalne probe agregata, sinhronizovani.
Jovanović dodaje da su, takođe, izvršene i planirane remontne aktivnosti na agregatima A1 i A3 (redovni godišnji remonti). Kako se sada, a posebno u godinama koje predstoje, najveći akcenat stavlja na modernizaciji elektro, mašinske i građevinske opreme, tako se i u HE Piva počelo sa poslovima rekonstrukcije i modernizacije Sistema sopstvene potrošnje energije.
– Sistem je uspješno pušten u rad, a naponski nivo električne energije koji se transformiše je 0.4 kV. Uporedo sa ovim, a u sklopu II faze rekonstrukcije i modernizacije radi se na zamjeni Sistema turbinske regulacije i upravljanja na agregatu A2. Završetak radova II faze je planiran u naredne dvije godine.
Od ostalih “velikih“ poslova u ovoj hidroelektrani, Jovanović dodaje i završetak rekonstrukcija lifta u centralnoj konzoli brane (lamela 9). Dubina liftnog jezgra je srazmjerna visini brane, a s obzirom da se radi o velikom liftu, visinska kota koju prelazi lift je 168 m. Ugrađena oprema je od renomiranih proizvođača , a sami lift predstavlja jedan od najvećih liftova u regionu. Lift je u funkcionalnom stanju, što radnicima omogućava lakše obavljanje svakodnevnih aktivnosti u brani, kaže Jovanović.
Što se tiče građevinskih radova, Jovanović ističe sanaciju uzvodnog lica brane, koja će spriječiti eventualna procurivanja vode u galerije brane, istražne radove na Mratinjskom klizištu, zamjenu cijevi klatna u liftovskom jezgru (konzola 9), rekonstrukciju prvog sprata upravne zgrade….
Prilikom izvođenja specijalističkih poslova izabrane su firme koje svojim iskustvom i sposobnostima garantuju kvalitet. U okviru njihovih radova ubrajamo: vibrodinamička ispitivanja agregata, sanaciju kavitacionih oštećenja na radnim kolima, sanaciju prslina na pas komadima dovodnih cjevovoda, kontrolu i servisiranje stabilnih protiv požarnih sistema generatora i transformatora, ispitivanje energetskih transformatora, električna ispitivanja izolacionih sistema generatora.
Pored pomenutog, u prethodnoj godini izabrani izvođači su obavili i radove poput: remonta koturača na zatvaračima na prelivima, zamjena napajanja 48V, telekomunikacione opreme u telekomunikacionoj prostoriji i na radio relejnom terminalu, nadogradnja sistema video nadzora, zamjena javljača požara, ispitivanja uzemljenja elektrane, ispitivanje ventila sigurnosti.
Ove godine se očekuje puštanje u eksploataciju agregata A2. Nakon toga je planirana i priprema tenderske dokumetacije za kapitalni ramont agregata A3, a samim tim i ulazak u posao rekonstrukcije pomenutog agregata, kaže Jovanović, dodajući da su već potpisani ugovori za izgradnju zaštitne konstrukcije na ulazu u mašinsku halu, sanaciju stijene pored razvodnog postrojenja i adaptacija lamele u samačkom hotelu.
TE “Pljevlja” premašila proizvodni plan
Prema riječima Luke Jovanovića, TE Pljevlja je ispunila, uglavnom, sve planove koji su bili pred njom: proizvedeno je 105.6 odsto od planirane proizvodnje, izvedeni su planirani remontni i investicioni radovi.
Tako su u mašinskoj sali izvršeni remontni radovi na napojnim pumpama br.1 ,2 i 3. kao i na kondenz pumpama I i II stepena. Izvršena je revizija zaptivnih ležajeva na generatoru i zamjena svih gumenih zaptivača. Izvršen je i detaljan pregled cijevnog sistema zagrijača niskog pritiska. Na zagrijaču niskog pritiska br.4 zamjenjen je zaptivač na prirubničkom spoju. Izvršena su ispitivanja prema programu procjene preostalog radnog vijeka svih parovoda i cjevovoda napojne vode, zatim preventivni remontni radovi na opremi i armaturi mašinske sale, izvršena montaža sistema za ON-LINE monitoring turbine i isti je uspješno pušten u rad.
Na kotlovskom postrojenju remontne aktivnosti su bile usmjerene na prevashodno veliki obim preventivnih pregleda. Izvršeno je, sa unutrašnje strane cijevnog sistema ložišta, pregrijača i ekonomajzera, formiranje cjevaste skele te mjerenja debljine zida cijevi. Napravljeni su detaljni izvještaji tako da se tendencija promjene na cijevima sistematski prati iz godine u godinu.Izvršeni su preventivni tipski remontni radovi na opremi i armaturi kotlovskog postrojenja, a na mlinskom postrojenju je urađen tipski godišnji remont. Radilo se i na spoljnim objektima i to tipski obim remontnih radova, obimni preventivni pregledi na svim motoreduktorima, bubnjevima i ostalim djelovima trakastih transportera. Svi uočeni nedostatci su tokom remonta otklonjeni. U HPV-u je urađena sanacija pretovarne stanice hemikalija kao i automatizacija dekarbonizacije. Na elektrofilterskom postrojenju je urađena obimna revizija i zamjena pokidanih vijaka udarnih tijela i veza nošenja taložnih i emisionih elektroda .Urađena je provjera svih motoreduktora na otresačima i dozatorima pri čemu su otklonjeni uočeni nedostaci.Izvršen je remont bager-pumpi i sanacija