Odbor direktora Elektropriveda Crne Gore smatra da treba utvrditi prava Crne Gore u korišćenju voda međugranične rijeke Trebišnjice i Bilećkog jezera između naše zemlje i Bosne i Hercegovine i takav zahtjev uputili su Vladi Crne Gore. Sa druge strane, u Elektroprivredi Republike Srpske poručuju da naša država nema osnovu za takav zahtjev.
U dužini od 11 kilometara svoga toka rijeka Trebišnjica je granična rijeka između Crne Gore i BiH. Izgradnjom lučne brane Grančarevo, 1965. godine napravljeno je vještačko Bilećko jezero, koje se prostire na oko 6,5 miliona m2 crnogorske teritorije.
“Važno je istaći da Crna Gora nije dala saglasnost za realizaciju ovog objekta, već je odobrenja dala tadašnja Savezna komisija za vodoprivredu. Hidropotencijal hidroakumulacionog objekta Bilećko jezero, odnosno dijela koji pripada Crnoj Gori potrebno je rješavati na međudržavnom nivou, pa je neophodno utvrditi strategiju i dinamiku rada kako bi na efikasan način doprinijeli energetskim benifitima za Crnu Goru”, kazao je za Portal RTCG koordinator radnog tima EPCG Rajko Radusinović.
Na tom prostoru su izgrađene četiri hidroelektrane: “Trebinje 1”, “Trebinje 2” i “Čapljina” koje pripadaju BiH i HE “Dubrovnik” Hrvatskoj.
“I pored činjenice da četiri elektrane ukupne snage 824 MW godišnje prosječno proizvode 2 milijarde i 776 miliona kWh, Crna Gora je od 1971. godine do 1991. godine prihodovala samo naknadu za korišćenje voda hidroakumulacije Bilećko jezero u iznosu od svega 200.000 eura. I ovakva simbolična nadoknada od 1992. se ne naplaćuje, a nažalost i ne fakturiše se “, napominje Radusinović.
Naveo je da je Crna Gora pokušala u više navrata da ostvari energetske hidropotencijale svojih voda u hidroakumulaciji Bilećko jezero, ali da nije nailazila na razumijevanje predstavnika kako državnih organa BiH, RS i RH tako ni menadžmenta hidroelektrana.
Takođe napominje da nikada na validan i nesporan način nije bio utvrđen procenat učešća Crne Gore u vodi hidroakumulacionog objekta Bilećko jezero i hidropotencijalu rijeke Trebišnjice.
“Kvantifikacije stručnih obrađivača su neusaglašene i kretale su se od 11 do 27 odsto, što je, u svakom slučaju, ogromna količina vode, što bi bila dvostruka zapremina jezera HE Perućice – Slano i Krupac zajedno”, ističe Radusinović.
Odbor direktora EPCG formirao je ekspertski tim koji će pružati stručnu pomoć vladinom eksperstkom timu koji će zastupati Crnu Goru u postupku utvrđivanja prava u valorizaciji voda Bilećkog jezera.
Petrović: Zahtjev bez osnove
Luka Petrović, generalni direktor Elektroprivrede Republike Srpske, smatra da se ni voda ni energija iz Bilećkog jezera ne treba dijeliti sa Crnom Gorom.
“Mi smo shvatili da je Vlada Crne Gore u tehničkom mandatu pokrenula inicijativu valorizacje u energetskom smislu akumulacije Bilećkog jezera. U 30 godina vlasti Mila Đukanovića to pitanje nikad nije postavljeno, za razliku od pojedinaca koji to sad problematizuju”, kazao je Petrović Portalu RTCG.
Istakao je da zahtjev iz Crne Gore nema nikakve osnove, ali da su uvijek spremni za razgovor.
“Bilećko jezero je napravljeno 60-ih godina prošlog vijeka i svaka strana se saglasila sa izgradnjom tog sistema i ne vidimo razlog da se to problematizuje”, napominje Petrović.
Izvor: bankar.me